وظايف اجتماعي و جهاني ما در قبال قرآن از منظر قرآن

اثر حاضر با عنوان”وظایف اجتماعی و جهانی انسان در قبال قرآن” به بررسي وظايف اجتماعي
و جهاني انسان در قبال قرآن از منظر قرآن پرداخته است.
واضح و روشن است که قرآن، شاهدی زنده بر پیامبری رسول اکرم)ص( و نیز قو یترین
برهان حقانیت آن ذات قدسی و در جای خود، دلیل و حجّتی جاودانه به شمار م یآید. قرآن
مه مترین سرمایه معنوی برای یک مسلمان است که با ارج نهادن این کتاب گرانقدر و فراگیری و
عمل به آن از هر بیگان های ب ینیاز شده و هرگز دست به سوی دیگران دراز نخواهد کرد.
قرآن، پاسخ روشنی به سوالات و ابهامات دل و ذهن انسا نها است و هر کس به فراخور
جایگاه و تلاش خود م یتواند از آن، بهر هها ببرد. در عین حال، قرآن کریم کتابی است که از
یادآوری و پرداختن به هیچ مطلب سودمند هدایت بشر، چشم پوشی نکرده است. همچنان که در
هِّمْ يُحْشَرُونَ* )الانعام/ 18 (؛ ما )ذکر( هيچ
إِلي رَبِ قرآن م یخوانیم: *ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَ يءٍ ثُمَّ
چيز را در اين ك تاب، فر وگذار نكرديم.

و آنانکه حقیقتاً به کتاب هدایت دست یازند، ب یبهره نمانده که هدایت شده و به مقصد م یرسند.
جْرَ الْمُصْلِحِينَ* )الاعراف/ 170 (؛ و آنها ك ه به
َ
قامُوا الصَّلوةَ إِنَّا لا نُضِيعُ أ
َ
*وَ الَّذِينَ يُمَسِّكُونَ بِالْكِتابِ وَ أ
كتاب )خدا( تمسّ كجويند و نماز را برپا دارند )پاداش بزرگي خواهند داشت، زيرا( ما پاداش مصلحان
را ضايع نخواهيم ك رد.
با توجه به اهمیت قرآن، به عنوان یگانه کتاب زندگی بشریت، آنچه که مهم به نظر م یرسد این
است که باید مسئولیت خود در قبال این کتاب را بشناسیم. خصوصا در عصری که ما زندگی م یکنیم،
با توجه به عمق شبهات و دیدگا هها و نظرهایی که در هر زمینه به صور تهای مختلف و متعارض
مطرح م یباشد، این نیاز، ضرور یتر به نظر م یرسد.
هما نگونه که قرآن کریم تنها به جنب ههای فردی زندگی بشری توجه نکرده بلکه مسایل اجتماعی
همه جوامع بشری )نه صرف مسلمانان( را در نظر گرفته است، وظایفی که نسبت به قرآن کریم بر
عهده ما است، نیز تنها محدود به حوزه وظایف فردی نم یشود بلکه دایره شمول آن به حوزه اجتماع
نیز وارد م یشود.
بنابراین همه ما در برابر قرآن، علاوه بر داشتن وظایف فردی نظیر: انس با قرآن)شامل استماع،
انصات، قرائت، تلاوت، ترتیل و حفظ(، فهم قرآن)شامل فراگیری، تفکر، تدبر، ارجاع متشابهات به
محکمات و تذکر یافتن از آن( و عمل به قرآن)شامل تصدیق، ایمان، تمسک، اعتصام، اطاعت، اتباع
و تقوا ورزیدن بر اساس قرآن(، از وظایفی اجتماعی و جهانی نیز برخورداریم.
نظر به قرآن کریم، ما را از وظایف اجتماعی خویش در برابر این کتاب آسمانی آگاه م یکند
که در این اثر برآن هستیم که به تبیین وظایف اجتماعی و جهانی خویش در برابر قرآن کریم
بپردازیم.
بی شک انسان برای دس تیابی به کمال مطلوب، به هدایت الهی نیازمند است و از آن جا که،
خداوند به وسیل هی ارسال رسل و انزال کتب آسمانی هدایت انسان را محقق ساخته است. “وَ لكِنْ
جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدي بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا وَ إِنَّكَ لَتَهْدي إِل ى صِراطٍ مُسْتَقيم”)الشوری/ 52 ( بدین سان،انسان در مقابل هدایت الهی، دارای وظایف و مسئو لهایی است که بدون راهنمایی خداوند، از آ نها
ب یاطلاع است.
خداوند متعال، در قرآن کریم، وظایف انسان در مقابل کتب آسمانی و به ویژه، قرآن کریم را،
مطرح نموده است. بدیهی است این وظایف، به دو حوزه فردی و اجتماعی تقسیم می شود.
اين اثر شامل دو فصل با عناوين «وظایف اجتماعی انسان در مورد قرآن » و «وظایف جهانی
انسان در برابر قرآن » ميباشد كه در طول نگارش آن از كمكهاي بي دريغ آقاي دكتر محمدي
آشناني و آقاي دكتر مجيد معارف بهر ه هاي بسيار برده شد. قدرشناسي عميق تقديم ايشان م يشود.
در پايان نگارنده اميدوار است كه انتشار اين اثر بتواند گامي مؤثر در مطالعات و آموز ه هاي قرآني
باشد.
محمد موحديان عطار
1396